ΚΡΟΚΟΣ ΚΟΖΑΝΗΣ

Ο κρόκος Κοζάνης συγκαταλέγεται στα πιο εκλεκτά, προσφιλή και πολύτιμα μπαχαρικά για το άρωμα, το χρώμα, τις φαρμακευτικές και θεραπευτικές του ιδιότητες. Η ιστορία του στη νεότερη Ελλάδα αρχίζει όταν Κοζανίτες έμποροι τον μεταφέρουν από την Αυστρία, τον 17ο αιώνα. Επί 300 χρόνια, ο κρόκος καλλιεργείται και αναπτύσσεται κάτω από τον ήλιο της Μακεδονίας μας, σε μια περιοχή που περιλαμβάνει πολλά μικρά χωριά του νομού Κοζάνης. Οι κάτοικοι της περιοχής φυτεύουν τον κρόκο κάθε καλοκαίρι και όταν έρθει το φθινόπωρο, αφαιρούν με το χέρι τα πολύτιμα στίγματα του πανέμορφου λουλουδιού αποξηραίνοντας τα προσεκτικά, για να δημιουργηθούν τα βαθυκόκκινα λεπτά νήματα. Για να καταλάβετε γιατί ο κρόκος είναι τόσο ακριβός, αρκεί να σας πω ότι χρειάζονται περίπου 150.000 λουλούδια για να μαζευτεί 1 κιλό κρόκου αφού από κάθε λουλούδι κρατάμε τους τρεις στήμονες που έχουν όλες τις ουσίες (κροκίνη, πικροκροκίνη και σαφρανόλη) και μας δίνουν το χρώμα, το άρωμα και τη γεύση. Ο κρόκος ή η ελληνική ζαφορά (saffron), όπως συνήθως λέγεται, ανήκει στην καλύτερη ποιότητα σαφράν σε ολόκληρο τον κόσμο.

Χρήση στη μαγειρική

Ο κρόκος Κοζάνης, σαν μπαχαρικό, προσθέτει στα φαγητά το λεπτό άρωμά του, την πικάντικη γεύση και το πανέμορφο κίτρινο χρώμα του. Ταιριάζει ιδιαίτερα με το ρύζι, τα ζυμαρικά, τις σάλτσες, το κοτόπουλο, τις ψαρόσουπες, το αρνί, τις πατάτες, τα όσπρια, τα τσουρέκια, το κέικ ακόμη και το παγωτό. 

Χρήση στα ροφήματα

Όταν ο κρόκος είναι σε στίγματα, υπολογίζουμε 10-12 στίγματα για κάθε φλιτζάνι του τσαγιού. Όταν ο κρόκος είναι σε σκόνη, χρησιμοποιούμε μισό από το φακελάκι των 0,25 γραμμαρίων για κάθε φλιτζάνι του τσαγιού. Η σκόνη δεν χρειάζεται μούλιασμα, προστίθεται κατ’ ευθείαν στα ροφήματα ή στο νερό. Η συνιστώμενη ημερήσια δόση είναι 10-12 στίγματα ή μισό φακελάκι των 0,25 γραμμαρίων σε σκόνη. Εκτός από τα ροφήματα, ο κρόκος μπορεί να καταναλωθεί σε μια κουταλιά μέλι.

Φαρμακευτικές ιδιότητες

Οι φαρμακευτικές ιδιότητες του κρόκου είναι αξιοσημείωτες. Αρκεί να επισημάνουμε, μεταξύ άλλων, τις αντιοξειδωτικές και αντικαρκινικές του ιδιότητες, την επίδρασή του στα λευχαιμικά κύτταρα, την αντιγηραντική του δράση, τη θετική επίδρασή του στη νευροπροστασία και στην καταπολέμηση του άγχους, τη συμβολή του στην ενίσχυση της μάθησης και της μνήμης.

Θεραπευτικές ιδιότητες  

Οι θεραπευτικές ιδιότητες του κρόκου είναι γνωστές από τα πολύ παλιά χρόνια . Εκτός από τη μείωση της χοληστερόλης, ανάλογα με τη δόση, βοηθάει στην πέψη και χαλαρώνει τον ανθρώπινο οργανισμό σε περίπτωση κρίσης άσθματος, ναυτία ς ή πρηξίματος της νεογιλής οδοντοφυΐας. Επίσης, χρησιμοποιείται συχνά ως αντιπυρετικό, τονωτικό και αντιθρομβωτικό.

Πηγές: krokos.com.gr, diatrofi.gr